Chương 04: Năm thức cảm giác

Ba bài tụng số 28, 29 và 30 mô tả tính chất của năm thức cảm giác  (ngũ quan): nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt và thân thức. Năm thức này phát sinh,  dựa trên dòng ý thức, giống như sóng dựa trên nước; cũng giống như ý  thức có căn là Ý (Mạt-na - thức thứ bảy) và Mạt-na có căn là A-lại-gia  (thức thứ tám). Tám thức đều tương tức, liên quan chặt chẽ với nhau.

Các giác quan (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân) của năm thức đầu có khi  được gọi là năm cánh cửa (āyatana), qua đó tất cả các sự vật (các pháp)  trong vũ trụ tiếp xúc với ý thức của chúng ta. Vì vậy, ta rất cần học  cách canh cửa (hộ trì các căn) để chọn những hạt giống thiện lành. Đó là  sự thực tập chánh niệm.